CHAM

I.

CHAM

Principum Tartarorum quoque nomen est, et lingua illorum Regem, vel etiam magnum Regem significat. Imperium horum Regna Catay, Tangut, et Tainfu: Item provincias Tenduc, Camul, Ciarchiam, etc. complectitur. Vide supra Caganus, Can, Canis.

II.

CHAM

i. e. calidus, vel calor, vel niger, filius Noe. Is patrem odiô habuit, quia ab eo despiceretur. Idemque ob vitia, quibus quamplurimis, ac nefandissimis scatebat, patri infensus fuit. Itaque opportunitatem nactus, cum Noa pater iaceret madidus, illius virilia comprehendens, taciteque submurmurans, magicô carmine illusit patri, adeo ut mulierem nullam fecundare potuerit. At vero cum is publice mortale genus corrumperer asserens, ac reipsâ exsequens, congrediendum esse, ut ante inundationem, cum matribus, sotoribus, masculis, brutis, quovis alio genere, a Iano pissimo et castissimo principe eiectus, sortitus est cognomentum Chameseunus, i. e. Cham infamis, impudicus, incubus, et propagator, quem Aegyptii Saturnum appellârunt, illique civitatem posuerunt, quam χέμμιν vocâruat. Berosus, l. 3. Sed

haec fabulosa sunt; et (quod aiunt) sine libro loquitur praedictus auctor ὑπόβολιμαῖος. Nos itaque rem paulo penitus intuentes, veritatem eius ex Bocharto, in Phalege, l. 1. c. 1. sic exhibemus. Primo occasio anathematis, a Noacho, in Chamum contorti, haec fuit, quod vidisset patris sui verenda nuda, atque oculos suos hôc spectaculô pavisset. Fuit id ex parte notum Poetis, qui latam a Saturno legem esse fingunt, quâ sancitur, ne quis Deos nudos impune contem pletur. Proinde in Callimacho Minerva, cum Tiresiam occaecâsset, qui lavantem illam viderat, apud Tiresiae mattem factum ita excusat:

---- Ε᾿γὼ δ᾿ οὔ τοι τέκνον ἔθηκ᾿ ἀλαόν.

Οὐ γὰρ Α᾿θαναίᾳ γλυκερὸν πέλει ὄμματα παίδων

Α῾ρπάζειν. Κρόνιοι δ᾿ ὧδε λέγοντι νόμοι,

Ο῞ς κέ τιν᾿ ἀθανάτων, ὅκα μὴ θεὸς αὐτὸς ἕληται,

Α᾿θρήσῃ, μιςθῷ τοῦτον ἰδεῖν μεγάλῳ.

---- Oculos non per me perdidit ille,

Nec mihi luminibus pueros orbare voluptas,

Ast a falcigero lex sene lata iubet,

Ut poenâ graviore luat, temeraria quisquis

Audet in invitos lumina ferre deos.

Secundo Cham vel Ham, vel quia fratrum minimus, Gen. c. 9. v. 24. vel propter anathema a patre in illius caput contortum, in Africae steriles atenas ablegatus est, ubi per multa saecula cultus est, sub nomine Iovis Ham, seu Hammonis. Aegyptii mollitô sonô densae aspirationis Α᾿μμοῦν, vel Α᾿μοῦν dicebant. Herodotus in Euterpe, Α᾿μμοῦν γὰρ Αἰγύπτιοι καλέουσι τὸν Δία. Plutarchus in Iside: Ε῎τι δὲ τῶ πολλῶν νομιζόντων ἴδιον παῤ Αἰγυπτίοις ὄνομα τȏυ Διὸς εἶναι τὸν Α᾿μοῦν ὃ παράγοντες ἡμεῖς Α῞μμονα λέγομεν. Ab Aristotele scribitur Α᾿μμοῦς. Hesychius, Α᾿μμοῦς, ὁ Ζεὺς, Α᾿ριςτοτέλης. Et quidem, ut Noam esse Saturnum multis argumentis constat, sic tres Noe filios cum Saturni tribus filiis conferenti, Hamum vel Chamum esse Iovem, probabunt hae rationes. Primo ex nomine Ham factum Aegyptium Α᾿μοῦν, et Africanum Ammon, vel Hammon, quae Iovis esse nomina nemo est, qui nesciat. Secundo Ham fervidum sonat, a radice Hamam, servere, inclaescere: Ita Iuppiter Graece Ζεὺς videtur a fervendo dici, quod auctor Etymologici Magni refert ad calorem aeris, quasi Iovis nomine Poetae aerem intellexerint. Ζεὺς, inquit, παρὰ τὴν ζέσιν, θερμότατος γὰρ ὁ ἀὴρ, ἠ ` παρὰ τὸ ξέω, ὡς τρέω τρεὺς καὶ Α᾿τρεὺς Cyrillus Alexandtinus θερμασίαν exponit, l. 2. Glaphyrorum in Genesin. Historice nempe Ammon ipsissimus Cham fuit, Physice vero Sol, in quo et cum quo Cham cultu mixtô colebatur, unde et ei nomen. Sol enim Hebraeis Chama; unde et forte Hama, veterum Saxonum Numen, de quo Fabricius in Saxon. sua, ipsum Solem fuisse, ait: Quemadmodum et inde Chamanim, et Deus Amanus sive Omanus, uti vult Voss. de Idolol. l. 2. c. 11. quem. hac de re pluribus agentem, adeat qui volet. Tertio ut Cham filiorum Noe fuit Gap desc: Hebrew natu minimus, Gen. c. 9. v. 24. Ita Iuppiter Saturni. Callimachus, hymnô in Iovem:

Τῷ τοι καὶ γνωτοὶ, προτερημεν έ ες πεῤ ἐέντες

Οὐρανὸν ουκ ἐμέγηραν ἔχειν, ἐπιδαίσιον οἶκον.

Quarto, cham seu Iuppiter fingitur esse caeli dominus, quia illi obtigit Africa, cuius magna pars, cum sit inter Tropicos, solem habet et reliquos planetas supra verticem, unde est quod putatur esse caelo proxima. Lucan. l. 9. v. 351.

Terrarum primam Libyem (nam proxima caelo est

Ut probat ipse calor) tetigit.

Quinto, quod in Phornuto, et aliis legitur, Iuppiter patrem Saturnum exsecuisse, sumptum videtur ex his; Gen. c. 9. v. 22. perperam intellectis: Et vidit Cham pater Chanaan verenda patris sui, et nuntiavit, etc. Ibi enim et nuntiavit Hebraice est Vajagged, quod a serie orationis divulsum, tum cum vocalia puncta aberant, legi potuit Veiaggod et abscidit, tamquam a verbo Gap desc: Hebrew, quod excidere significat, maxime cum de carne agitur. Deuteron. c. 14. v. 1. 1. Reg. c. 18. v. 28. ierem. c. 16. v. 6. Ultimo notandum, Hebraeum Ham, multi Cham scribunt, aspiratione densâ mutatâ in χ Graecorum. Inde est, quod a priscis incolis Aegyptus vocabatur Chamia vel Chemia, i. e. terra Cham, quomodo illam appellat Psaltes, Psal. 78. v. 51. Plutarchus, in Iside, qui Aegyptios ignorabat a Chamo esse oriundos, a terrae nigredine putavit ita nominari: Ε῎τι, inquit, τὴν Αἴγυπτον εν τοῖς μάλιςτα μελάγγειον οὖσαν, ὥςπερ τὸ μέλαν τȏυ ὀφθαλμοῦ Χημία καλοῦτιν. Et vero Gen. c. 30. ubi de coloribus pecudum Labanis et Iacobi agitur, Chom pro nigro quater v. 32. 33. 35. 40. occurrit. Tamen Χημία videtur potius ad Chamum pertinere, ut et apud Steph. in Αἴγυπτος, aliud Aegypti nomen compositum Ε῾ρμοχύμιος, et in Aegypto pagi, vel urbes χέμμις ψώχεμμις, ψιττάχεμμις, etc. Cophtitae etiam, qui vetusta nomina pertinacissime retinent, Aegyptum hodie Chemi vocant. Nic. Lloydius. Adde Torniel. Salian. in Annal. Genebr. l. 1. Chron. Vide et Chanaa, et Menes. Coeterum Cham, cum posteritate sua, inprimis tamen Chenaane filio, undis diluvii exstinctam sectam Kainiticam, in lucem revocare coepit: unde genus humanum iterum in duas sectas, Sethianos et Kainitas divisa est; quarum prior in sola Noachi familia, neque tamen inter omnes, neuq ediu permansit: Posterior a Chamo et Chenaane excitata, longe lateque se extendit. Vide Lactant. l. 2. c. 14. Iaphetiis quoque et Semitis in sua castra pertractis: praecipue tamen, rerum potiente Nimrodô, invaluit. Fuit autem haec plane Epicurea, consistens in abnegatione Providentiae divinae et immortalitatis animarum. Tunc et artes illicitae ortae sunt, ac Philosophia in Satanicam Magiam tota degeneravit, quâ inprimis filius Chami Chus excelluisse dicitur: Unde Chamus Graecis Zoroastres et Iuppiter Hammon creditus, mansitque Philosophia per plurimas aetates cum Magia coniuncta. Georg. Hornius Hist. Phil. l. 2. c. 9.